Çarlık Rusyası’nın, Kafkaslardan Çerkes halkını sürgüne göndermesinin üzerinden 157 yıl geçti.
21 Mayıs 1864’te kanlı Kafkas-Rus Savaşı’nın son durağı Soçi’de Ruslar törenlerle zafer ilan etse de Çerkezler için bu andan itibaren tarihin karanlık sayfası açılmış oldu. 21 Mayıs Çerkezlerin toplu sürgününü temsil eden gün olarak kabul edildi.
Çerkes toplulukları başta Osmanlı Devleti olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerine sürgün edildi. Resmi olmayan rakamlara göre 1,5 milyona yakın Çerkes bir ay içinde sürgüne tabi tutuldu. Yoldaki şartlar, salgın hastalıklar, açlık gibi nedenlerle yaklaşık 500 bin Çerkez hayatını kaybetti.
Çerkes sürgününün yıl dönümüyle ilgili belediye başkanları, siyasi parti temsilcileri çeşitli paylaşımlarda bulundu.
İşte o paylaşımlar:
AK Parti Yalova Milletvekili Meliha Akyol
#ÇerkesSürgünü’nün 157. yıl dönümünde, Çerkes kardeşlerimizin acılarını paylaşıyor; hayatını kaybedenleri rahmetle yad ediyorum.
Yalova Belediye Başkan Vekili Mustafa Tutuk:
Çerkes Soykırımı ve Sürgünü’nün 157. yıl dönümünde kaybettiğimiz tüm kardeşlerimizi rahmetle anıyorum.
Çınarcık Belediye Başkanı Numan Soyer:
“Çerkes Soykırımı’nın 157. yılında Çerkes kardeşlerimizin acılarını paylaşıyor, sürgün sırasında hayatını kaybedenleri saygı ve rahmetle anıyorum.”
Çiftlikköy Belediye Başkanı Ali Murat Silpagar:
“”Çarlık Rusyası’nın Kuzey Kafkasya’da Çerkeslere karşı uyguladığı soykırımın 157’inci senesindeyiz. Savaşlarda, sürgün yollarında, denizlerde can veren atalarımı rahmet ve saygıyla anıyorum.”
AK Parti Yalova İl Başkanı Muğlim Bağatar:
“Olaylara şait olan Rus araştırmacı Adolf Petroviç Berzhe, şunları kaydetmiştir:
Novorossiisk limanında gördüklerimi asla unutmayacağım, on yedi bin Çerkes kıyıda toplanmış. Onların bu durumunu görenler Hristiyan da olsa, Müslüman da olsa, dinsiz de olsa dayanamaz, çökerdi. Kışın soğuğunda, karda evsiz, yiyeceksiz ve doğru dürüst giyecek giysisi olmayan bu insanlar tifo, tifüs ve çiçek hastalığının pençesindeydiler. Sadece görmek bile insanın kalbini acıtıyordu, zayıf bir kadın cesedi çöplüğe iki bebeğiyle beraber atılmış, birisi hayat mücadelesi içinde, diğeri annesinin göğsünde besin arıyor. Böyle sahneler hiç de nadir değildi. Rus tarihinin yüz karası olan bu acılı sayfa Çerkes tarihi açısından büyük zararlara yol açtı.”
Subaşı Belediye Başkanı Turan Canbay:
Çerkes halkının 157 yıl önce yaşadığı acıyı derinden hissediyor, vatanlarından zorla koparılan ve sürgün sırasında hayatını kaybeden bütün kardeşlerimizi rahmetle anıyorum. Hiçbir zaman, hiçbir yerde böylesi acıların yaşanmamasını diliyorum.
